Ułaskawienie w polskim prawie karnym stanowi narzędzie umożliwiające uwolnienie osoby skazanej od negatywnych skutków orzeczenia sądu karnego poprzez darowanie lub złagodzenie kary i środków karnych, w tym zatarcie skazania.
Do kogo składa się prośbę o ułaskawienie?
Przepisy prawa nie określają wprost, do którego organu należy złożyć prośbę o ułaskawienie. Możliwe jest skuteczne złożenie takiej prośby do któregokolwiek organu postępowania ułaskawieniowego (czyli sądu, Prokuratora Generalnego, Prezydenta RP). W praktyce najczęściej prośbę o ułaskawienie przedstawia się sądowi, który wydał wyrok w pierwszej instancji. Sądy orzekające w sprawie opiniują prośbę skazanego i jeżeli choć jedna z opinii będzie pozytywna, prośba o ułaskawienie zostanie przedstawiona Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej, który podejmie decyzję, czy skorzystać z prawa łaski.
Zgodnie z art. 139 Konstytucji akt łaski przysługuje Prezydentowi RP jako jego prerogatywa.
Kto może złożyć wniosek o ułaskawienie?
Wniosek o ułaskawienie może złożyć sam skazany lub jego obrońca. Prośbę o ułaskawienie mogą też złożyć krewni skazanego w linii prostej, przysposabiający lub przysposobiony, rodzeństwo, małżonek i osoba pozostająca ze skazanym we wspólnym pożyciu (konkubent, konkubina).
Postępowanie o ułaskawienie może również wszcząć z urzędu Prokurator Generalny, który może zażądać przedstawienia sobie akt sprawy z opiniami sądów albo przedstawić akta Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej bez zwracania się o opinię.
W praktyce stosowne wnioski składa najczęściej sam skazany lub jego obrońca. Z pomocą adwokata łatwiej jest jednak przebrnąć przez całą procedurę. Adwokat zadba o warunki formalne i merytoryczne wniosku. Jeżeli szukasz adwokata w Łodzi, zapraszamy do kontaktu.
PRZYKŁAD
Sąd wymierzył Janowi Kowalskiemu karę 1 roku pozbawienia wolności za przestępstwo kradzieży mienia. Po wydaniu wyroku w życiu skazanego nastąpiło szczególne wydarzenie, które przyczyniło się do ochrony życia i zdrowia wielu osób. Sąd pozytywnie zaopiniował prośbę o ułaskawienie złożoną przez obrońcę skazanego. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wydał akt łaski i darował karę orzeczoną wobec skazanego, a nadto zarządził zatarcie skazania, co oznacza, że w świetle prawa Jan Kowalski będzie traktowany jako osoba niekarana.
Jak długo trwa procedura ułaskawieniowa?
Rozpoznanie prośby powinno nastąpić w ciągu 2 miesięcy od daty jej otrzymania. W praktyce wnioski o ułaskawienie procedowane są znacznie dłużej. Należy pamiętać, że w przypadku negatywnej opinii sądu, ponowna prośba o ułaskawienie, wniesiona przed upływem roku od negatywnego załatwienia poprzedniej prośby, może być przez sąd pozostawiona bez rozpoznania.
