Wyrok łączny to instytucja prawa karnego, która pozwala na połączenie kilku kar wymierzonych w odrębnych wyrokach w jedną karę łączną. Dla osoby skazanej może to oznaczać skrócenie czasu odbywania kary. Z tego artykułu dowiesz się, kiedy możliwe jest wydanie wyroku łącznego, jakie korzyści daje skazanemu oraz jak wygląda procedura jego orzekania.
Kiedy można uzyskać wyrok łączny?
Warunki do wydania wyroku łącznego zachodzą wówczas, gdy różnymi prawomocnymi wyrokami danej osobie wymierzono kary tego samego rodzaju lub inne podlegające połączeniu, za dwa lub więcej przestępstw, bez względu na to, czy w wyrokach późniejszych wymierzono jedynie kary za przestępstwa popełnione przed datą wydania tego pierwszego wyroku, czy również kary za przestępstwa popełnione po jego wydaniu.
Upraszczając, wyrok łączny można orzec, gdy:
Sąd wymierza karę łączną w granicach powyżej najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 30 lat pozbawienia wolności. Jeżeli najwyższą z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa jest kara 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 30 lat pozbawienia wolności, orzeka się tę karę jako karę łączną.
PRZYKŁAD:
Skazany Jan Nowak popełnił przestępstwo w dniu 30.12.2021 r., za które wyrokiem z dnia 15.06.2022 r. orzeczono wobec niego karę 1 roku pozbawienia wolności. Skazany popełnił również inne przestępstwo, ale przed wydaniem pierwszego wyroku, tj. w dniu 1.03.2022 r. za które został skazany w odrębnym postępowaniu w dniu 10.06.2023 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności. W tym wypadku utworzyła się konfiguracja, w której skazany Jan Nowak popełnił dwa przestępstwa zanim zapadł nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z nich, a orzeczone kary podlegają łączeniu.
W związku z powyższym na wniosek obrońcy skazanego, sąd wydał wyrok łączny 2 lat i 4 miesięcy, kierując się zasadą orzekania kary łącznej w granicach powyżej najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa (najwyższa orzeczona kara – 2 lata pozbawienia wolności) do ich sumy (suma orzeczonych kar – 3 lata). Dzięki wydaniu wyroku łącznego, skazany będzie miał do odbycia karę pozbawienia wolności o 8 miesięcy krótszą niż miałby do odbycia z dwóch odrębnych wyroków.
Czy każdy skazany może otrzymać wyrok łączny?
Nie zawsze wydanie wyroku łącznego jest możliwe. Jeśli wobec skazanego orzeczono już karę za czyn osądzony w pierwszym wyroku, a inna kara orzeczona w odrębnym postępowaniu wynika z przestępstwa popełnionego po wydaniu pierwszego wyroku, to wówczas kar orzeczonych dwoma różnymi wyrokami nie można połączyć w jeden wyrok – wyrok łączny.
PRZYKŁAD:
Skazany Jan Nowak popełnił przestępstwo w dniu 30.12.2021 r., za które wyrokiem z dnia 15.06.2022 r. orzeczono wobec niego karę 1 roku pozbawienia wolności. Skazany popełnił następnie czyn w dniu 1.02.2023 r. (po wydaniu pierwszego wyroku), za który został skazany w dniu 10.06.2024 r. na karę 2 lat pozbawienia wolności. W tym wypadku nie utworzyła się taka konfiguracja, aby skazany Jan Nowak popełnił choćby dwa przestępstwa zanim zapadł nieprawomocny wyrok co do któregokolwiek z nich.
W związku z powyższym sąd umorzył postępowanie w sprawie o wydanie wyroku łącznego.
Jak wygląda procedura wydania wyroku łącznego?
Wniosek o wydanie wyroku łącznego może złożyć sam skazany lub jego obrońca. W niektórych wypadkach sąd może z urzędu podjąć decyzję o wydaniu wyroku łącznego, ale w większości przypadków to skazany lub jego obrońcą inicjują wszczęcie postępowania.
Wyrok łączny wydaje sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący w pierwszej instancji, orzekający kary podlegające łączeniu. Jeżeli w pierwszej instancji orzekały sądy różnego rzędu (np. sąd rejonowy i sąd okręgowy), wyrok łączny wydaje sąd wyższego rzędu.
Wyrok łączny wydaje się po przeprowadzeniu rozprawy. Czas oczekiwania na wydanie wyroku łącznego zależy od obciążenia sądu oraz stopnia skomplikowania sprawy. Średnio postępowanie trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Jakie są korzyści z wyroku łącznego dla skazanego?
Dla skazanego wyrok łączny może oznaczać skrócenie czasu spędzonego w zakładzie karnym. Zmniejszenie łącznego wymiaru kary jest podstawową korzyścią, która może wynikać z wydania wyroku łącznego, np. jeśli ktoś został skazany na kary 3 lat i karę 2 lat pozbawienia wolności, zamiast odbywać je kolejno (czyli łącznie 5 lat pozbawienia wolności), sąd może orzec np. karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 4 lat.
Dodatkową korzyścią wynikającą z połączenia kar w ramach wyroku łącznego jest możliwość wcześniejszego ubiegania się o warunkowe zwolnienie. Jeśli skazany odbywałby kary osobno, czas wymagany do ubiegania się o zwolnienie warunkowe liczony byłby dla każdej z nich osobno. Przy karze łącznej może nastąpić to wcześniej.
Wyrok łączny – pomoc adwokata
Jeśli zostałeś skazany wyrokami kilku sądów, warto sprawdzić, czy istnieje możliwość połączenia orzeczonych w nich kar. Wyrok łączny może oznaczać krótszy pobyt w zakładzie karnym i szybszą możliwość ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie. Warto skonsultować swoją sytuację z adwokatem, który oceni, czy w danym przypadku wyrok łączny przyniesie realne korzyści. Jeżeli masz pytania dotyczące wyroku łącznego, skontaktuj się z Kancelarią.
