Zażalenie na umorzenie lub odmowę wszczęcia postępowania karnego daje szansę na zmianę decyzji i dalsze prowadzenie sprawy. Orzeczenia w przedmiocie odmowy wszczęcia lub umorzenia postępowania przygotowawczego (dochodzenia lub śledztwa), często zapadają przedwcześnie, zanim zostanie zgromadzony pełny materiał dowodowy. Nierzadko zdarza się również, że dowody już zebrane zostały błędnie ocenione. W takim przypadku warto skorzystać z możliwości złożenia zażalenia i podjąć walkę o rzetelne przeprowadzenie postępowania.
Kto może złożyć zażalenie na odmowę lub umorzenie?
Prawo do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania posiadają pokrzywdzony oraz osoba zawiadamiająca, instytucja państwowa, samorządowa lub społeczna, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie, jeżeli wskutek przestępstwa doszło do naruszenia jej praw.
Natomiast prawo do zaskarżenia postanowienia o umorzeniu postępowania posiadają strony, a zatem pokrzywdzony i podejrzany, a ponadto instytucja państwowa lub samorządowa, która złożyła zawiadomienie o przestępstwie, jak też osoba składająca zawiadomienie o przestępstwie wymienionym w katalogu zawartym w tym przepisie (art. 228–231, art. 233, art. 235, art. 236, art. 245, art. 270–277, art. 278–294 lub w art. 296–306c kk). W tym ostatnim przypadku jednak tylko wtedy, gdy postępowanie karne wszczęto w wyniku zawiadomienia tej osoby, a ponadto wskutek tego przestępstwa doszło do naruszenia jej praw.
Termin zażalenia na umorzenie lub odmowę wszczęcia
Podmiotom uprawnionym do złożenia zażalenia należy doręczyć odpis postanowienia wraz z pouczeniem co do terminu i sposobu jego zaskarżenia. Zażalenie na postanowienie o odmowie wszczęcia lub umorzeniu postępowania wnosi się w zawitym terminie 7 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Uprawnionym do złożenia zażalenia przysługuje prawo przejrzenia akt.
Jak napisać zażalenie na umorzenie sprawy?
Co do zasady na postanowienie o odmowie wszczęcia lub umorzeniu postępowania zażalenie przysługuje do sądu właściwego do rozpoznania sprawy. Od tej zasady istnieją wyjątki i organem uprawnionym do rozpoznania zażaleń może być prokurator. W sprawach z oskarżenia prywatnego zażalenie na postanowienie prokuratora o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania przygotowawczego rozpoznaje prokurator nadrzędny, jeżeli postanowienie zapadło z uwagi na brak interesu społecznego w ściganiu z urzędu sprawcy.
Zażalenie wnosi się za pośrednictwem prokuratora, który wydał postanowienie o odmowie wszczęcia lub umorzeniu postępowania.
Zażalenie powinno zawierać dane skarżącego, oznaczenie sprawy, której dotyczy (sygnatura akt sprawy), uzasadnienie, dlaczego decyzja jest niesłuszna, wniosek końcowy (czego domaga się skarżący) oraz podpis skarżącego. Jeśli składamy zażalenie samodzielnie, nie musimy wskazywać naruszeń konkretnych przepisów prawa. Warto jednak szczegółowo wskazać, co naszym zdaniem zostało zrobione nieprawidłowo, czego zaniechano lub co błędnie oceniono. W treści zażalenia można wnioskować o przeprowadzenie dowodów.
W celu rozpoznania zażalenia sąd wyznacza posiedzenie, o którym terminie zawiadamia osoby uprawnione do wzięcia w nim udziału. Sąd może w całości lub w części uchylić postanowienie prokuratora i nakazać dalsze prowadzenie postępowania albo postanowienie utrzymać w mocy.
PRZYKŁAD
Jan Kowalski złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa kradzieży na jego szkodę. Prokurator wszczął dochodzenie i przeprowadził postępowanie przygotowawcze. Z powodu niewykrycia sprawcy prokurator umorzył postępowanie. Jan Kowalski za pośrednictwem obrońcy złożył do sądu zażalenie na postanowienie o umorzeniu postępowania. Sąd podzielił argumenty obrońcy – uchylił zaskarżone postanowienie i nakazał dalsze prowadzenie sprawy. W uzasadnieniu orzeczenia sąd wskazał prokuratorowi kierunek i zakres dalszego postępowania dowodowego w sprawie.
Adwokat – zażalenie na umorzenie lub odmowę wszczęcia
Złożenie skutecznego zażalenia wymaga dokładnej analizy akt sprawy i znajomości przepisów prawa karnego. Pamiętaj, że doświadczony adwokat potrafi opracować solidne argumenty, co znacząco zwiększa szanse na uwzględnienie odwołania przez sąd. Jeśli potrzebujesz wsparcia w sporządzeniu zażalenia, zapraszam do kontaktu z Kancelarią.
