Testament stanowi wyraz ostatniej woli spadkodawcy, na mocy którego testator rozporządza własnym majątkiem na wypadek śmierci. Niejednokrotnie zdarza się jednak, że okoliczności faktyczne towarzyszące sporządzaniu testamentu, jak i sama jego treść nasuwają wątpliwości, czy testament jest ważny.
Jaki testament można podważyć?
W praktyce każdy testament może zostać podważony, niemniej jednak stopień trudności wykazania, że testament jest dotknięty wadą zależy często już od samego rodzaju testamentu. Z reguły najtrudniejszy do podważenia jest testament notarialny. Notariusz musi bowiem zadbać, by osoba dokonująca testowania działała z rozmysłem i świadomością, bez przymusu.
Kiedy testament jest nieważny?
Polskie prawo spadkowe przewiduje zamknięty katalog wad oświadczenia woli, które powodują, że testament jest nieważny, tj. wtedy, gdy został sporządzony:
- w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli,
- w stanie wyłączającym swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli,
- pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu o danej treści oraz pod wpływem groźby.
Zakres przyczyn skutkujących wyłączeniem świadomości jest dość szeroki i obejmuje choroby psychiczne, niedorozwój umysłowy, przyjmowane leki, czy też stany chorobowe wiążące się z dolegliwościami bólowymi, gorączką itd. Z kolei na swobodę podjęcia decyzji mogą mieć przede wszystkim wpływ sugestie i namowy innych osób, zwłaszcza, gdy spadkodawca jest od takich osób faktycznie uzależniony.
Należy pamiętać, że wymienione wyżej przyczyny nieważności testamentu nie są jedynymi, które występują w prawie spadkowym. Testament może być obarczony wadą nieważności chociażby z powodu samej jego formy, np. gdy testament własnoręczny nie zostanie sporządzony w całości własnoręcznie przez testatora.
Nieważność testamentu spowoduje również ustalenie, że przedstawiony dokument nie pochodzi od zmarłego spadkodawcy (nieautentyczność testamentu). Sfałszowanie testamentu najczęściej polega na sporządzeniu dokumentu testamentowego poprzez naśladowanie pisma spadkodawcy. Rzadziej polega na przerobieniu daty sporządzenia testamentu czy innych jego elementów, od których zależy jego ważność.
W jaki sposób podważyć testament?
Wiedzieć należy, że podważenie testamentu może nastąpić wyłącznie poprzez podniesienie zarzutu nieważności testamentu w toku postępowania przed sądem. Może to uczynić każda osoba zainteresowana wynikiem postępowania.
Zarzut nieważności jest podnoszony często, gdy spadkodawca w testamencie powołał do spadku osobę trzecią z pominięciem spadkobierców ustawowych (np. małżonka, dzieci). Ważność tak sporządzonego testamentu mogą zatem kwestionować spadkobiercy ustawowi przedstawiając wiarygodne dowody na poparcie twierdzeń, że testament jest dotknięty wadą.
W praktyce pojawiają się trzy grupy dowodów pomocne przy wykazaniu nieważności sporządzonego testamentu. Do pierwszej z nich należy zaliczyć osobowe źródła dowodowe, a zatem świadków i strony, zaś do drugiej dokumentację medyczną dotyczącą spadkodawcy. Trzecią grupę stanowi merytoryczna ocena uzyskanych informacji wymagająca wiadomości specjalnych, a więc opinii biegłego.
TERMIN NA PODWAŻENIE TESTAMENTU
Wypada podkreślić w tym miejscu, że upływ czasu może zniweczyć zarzut nieważności testamentu, albowiem można się na niego powoływać przez 3 lata od chwili dowiedzenia się o przyczynie nieważności, ale nie później niż przez 10 lat od chwili otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). Dziesięcioletni termin nie będzie miał jednak zastosowania przy zarzucie nieautentyczności testamentu.
Popularne wyszukania:
jak napisać pozew rozwodowy dozór elektroniczny opłata ogłoszenie testamentu a zachowek wniosek o dozór elektroniczny opłata sądowa jak napisac pozew rozwodowy jak podważyć testament notarialny kancelaria adwokacka łódź adwokat prawo karne podważenie testamentu notarialnego